KAMEREDDİN HANI

Yerin adı: Niğde ili Ulukışla ilçesinde Ulukışla’nın 15 km güneybatısında bulunmaktadır. Önemli bir ticari hat üzerinde Konya-Adana kervan yolundadır.

Yapım Tarihi: 13. yüzyıl.

Kitabe: Kitabesi bulunamamıştır.

Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.

Kurucu: Yapıya ismini verdiği düşünülen Kamereddin hakkında net bir bilgi elde edilememiştir. Şahsın Alâeddin Keykubad tarafından Ermenek yöresinde görevlendirildiği düşünülmektedir.
İbn Bibi Selçuknamesinde Kamereddin adında bir validen bahsetmiştir.

Sanatçı: Bilinmemektedir.

Onarım Durumu: Yapıdan oldukça az bir kalıntı bulunmaktaydı günümüzde bu da yok olmuştur. Bunlar göçmüş iki tonozun kalıntıları ve cephe duvarının güneyinden bir duvar parçasıdır. Bu kalıntılar doğrultusunda yapının plan tipi şekillenebilmiştir.

Plan: Kapalı bölüm ve avlu olarak iki birimden oluşan dikdörtgen planlı bir yapıdır. İki bölümden oluşan yapının avlulu kısmının her iki yanında olmak üzere dört eyvanı olduğu düşünülmektedir. 1980’li yıllarda yapılan çalışmalarda kapalı bölümün önünde bulunan bu avlulu birimin oldukça kötü durumda olduğu belirtilmiştir. Kapalı bölüm ise paralel tonozlarla örtülü üç sahnlı bir kapalı bölümden oluşmaktaydı. Dikdörtgen payeler arasında sivri kemerlerle bir geçiş sağlandığı düşünülmektedir. Her sahn payeler arasında bulunan üç destekli kemeri ile desteklenmiştir.

Üçboyutlu Özellik: Birbirine bitişik bir yapı özelliği gösteren yapının avlu girişi güney duvarı ortasında bulunan bir kapıdan sağlanmaktaydı. Uzunlamasına kurulumlu dikdörtgen planlı bir han yapısıdır.

Malzeme: Yapıdan arta kalan kalıntılar ve olası benzer mimari örnekler değerlendirildiğinde yapının tamamen moloz taş ile inşa edildiği ve kesme taş kaplamalı olduğu düşünülmektedir. Hanın kemerleri ve sütunları birbirine bağlayan kemerleri de kesme taş ile inşa edilmiştir.

Süsleme: Herhangi bir süsleme kompozisyonuna rastlanılmamıştır.

Tarihlendirme: Yapı plan özellikleri değerlendirilerek bir 13. yüzyıla ait bir Anadolu Selçuklu yapısı olarak tanımlanmaktadır.

Değerlendirme: Yapı Konya-Adana kervan yolu üzerinde bulunan hanlardan, yıkık olsa da günümüze kadar ulaşabilen tek yapıdır. Bu anlamda yapı bölgede bulunan diğer yapıların planları hakkında veri sunmaktadır. Yukarıda yapılan değerlendirmeler 1980’li yıllarda bölgede araştırmalar yapan R.H.Ünal tarafından yapılan çalışmaların sonucudur. Günümüzde bu son verilerde yok olmuştur.

Kaynakça: -ÜNAL, Rahmi Hüseyin, ""Doğu Anadolu'da Bilinmeyen Üç Selçuklu Hanı"", Arkeoloji-Sanat Tarihi Dergisi, II (1983), s.106-118.
-CAHEN, Claude, Osmanlılardan Önce Anadolu'da Türkler, çev. Y.Moran, İstanbul,1979.