Yerin adı: Kaleiçi’nde İmaret Medresesi ile karşı karşıya olan yapı Yivli Minare’nin de oldukça yakınındadır. Banisine atfen Atabey Armağan Medresesi olarak belirttiğimiz yapı yayınlarda Gıyaseddin Keyhüsrev Medresesi ya da Keyhüsrev Medresesi olarak da geçer.
Yapım Tarihi: H. 637 / M. 1239
Kitabe: Taçkapı üzerinde üst kısmı sivri kemer formunda sonlanan mermer kitabe, kabartma olarak Selçuklu sülüs hattı ile Arapça yazılmıştır.
Mülk Yalnızca Allah’ındır. Bu mübarek medresenin yapılmasını Yüce Sultan, Allah’ın yeryüzündeki gölgesi, Dünyanın ve Dinin yardımcısı fetih babası, Keykubad oğlu Keyhüsrev’in – Emir’ül-müminin ortağı – Allah saltanatını kalıcı kılsın, devletinde zayıf kul Rabbinin rahmetine muhtaç Atabey Armağan emretti sene 637.”
Vakfiye: Yapıya ait vakfiye günümüze ulaşmamıştır.
Kurucu: Yapının banisi hakkında önemli bilgileri Mübazereddin Ertokuş’un vakfiyesinden öğrenmekteyiz. Bu vakfiyede El-emir’ül merhum Sadeddin el-hac Armağan-şah bin Abdullah olarak geçen bani, Mübazereddin Ertokuş’un azaldı kölesi olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca Armağan-şah’ın Ertokuş’tan sonra Antalya’da vali olarak görev yaptığı ileri sürülmektedir. Atabek Armağan-şah 1239–40 tarihinde patlak veren Babaî İsyanını bastırmakla görevlendirilmiş ve bu görevi yerine getirmekle birlikte yaşamını yitirmiştir.
Sanatçı: Bilinmiyor.
Onarım Durumu: Günümüze sadece taçkapısı ulaşan yapının ne zaman yıkıldığı bilinmemektedir. Yapının taçkapısı haricinde geri kalan bölümünün nasıl bir plana sahip olduğu bilinmemekle birlikte bu bölümden herhangi bir iz kalmamıştır.
Plan: Bilinmiyor.
Üçboyutlu Özellik: Taçkapı ile birlikte onun iki yanında kademeli olarak sonlanan moloz taş duvar örgüsü, taçkapıya sonradan ilave edilmiştir. Araştırmacılar moloz taş örgülü duvarın kalıntı olmaktan çok taçkapıyı desteklemek için eklenmiş payanda olarak kabul etmektedirler.
Malzeme: Taçkapı düzgün kesme taşla inşa edilmiş olup iki yanında destekleyici unsur moloz taşla örülmüştür.
Süsleme:Taçkapı en dışta profilli silmelerle çevrelenmiştir. Basık kemerli girişin iki yanında bir biri ardına üçgen ve yarım yıldız motiflerine yer verilmiştir. Günümüze ulaşan kitabe de basık kemerli girişin hemen üst tarafına yerleştirilmiştir.
Tarihlendirme: Kitabe sayesinde yapının kesin inşa tarihi bilinmektedir.
Değerlendirme: Sadece taçkapısı ayakta olan yapıya ait kitabenin günümüze ulaşması büyük bir şanstır. 1239-40 tarihlerinde Atabek Armağan-şah tarafından inşa ettirilen yapının bugün bilemediğimiz birçok detayının aydınlatılması arkeolojik bir kazı sayesinde mümkün olacaktır.
Kaynakça: KIRMIZI, Mete; “Yivli Minare ve Külliyesi”, Antalya 1. Selçuklu Eserleri Semineri 22-23 Mayıs 1986, Antalya Valiliği, Antalya, 1986, s. 37-47.
SÖZEN, Metin, Anadolu Medreseleri, Selçuklu ve Beylikler Devri Cilt II, İstanbul, 1972.
TURAN, Osman; “Mübazereddin Er-Tokuş ve Vakfiyesi” Belleten, C. XI, S. 43, Ankara, 1947, s. 415-429.
YILMAZ, Leyla, Antalya (16.Yüzyılın Sonuna Kadar), Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2002.