AKINCI (ARSLAN TAŞ) MESCİDİ

Yerin adı: Konya ilinde Selçuk Üniversitesi bahçesi içerisinde ve Küçük Karatay Medresesinin yakınında bulunuyordu.

Yapım Tarihi: Arapça Kitabesine göre 607 H / 1210 M yılında yapılmıştır.

Kitabe: Konya Taş ve Ahşap Eserler Müzesinde 904 envanter numarasıyla kayıtlı üç satırdan oluşan Arapça bir kitabesi bulunmaktadır.

Vakfiye: İ.H.Konyalı’nın aktarımında Konya Vakıflar Müdürlüğü arşivinde bulunan bir kayıttan bahsedilir. 1 numaralı Vakfiye defterinin 66. sayfasında yer alan bilgilendirmenin güncel bir dille yapılması pek güvenilir olmayacak bir çeviri olduğunu düşündürmüştür. Konyalının pek güvenilir bulmadığı bu çeviri metin günümüzde Ankara Vakıflar Müdürlüğü arşivindedir.
Konya Tahrir Defterlerine göre yapının adı Akıncı Sultan Mescidi, imamı ise Osman Fakih'dir . II. Beyazıd devrinde ise yapının ismi Akıncı Mescidi olarak geçmekte imamı ise Piri olarak bilinmektedir. Emir Musa’nın da vakıf yaptığı ve Mütevellinin Osman Fakih olduğu kayda geçmiştir.
Yapı ile ilgili Şer’iyye sicil defterlerinde bir kayda rastlanmamıştır.

Kurucu: Yapı Emir Ali oğlu Cemaleddin İshak tarafından yaptırılmıştır.

Sanatçı:  Bilinmemektedir.

Onarım Durumu: Günümüze ulaşamayan eserler içerisinde değerlendirilen yapı 1932 yılında Kız Öğretmen Okulu (Günümüz Rektörlük Binası) yapılmak için yıktırılmıştır. Yapının yıkım aşamasında türbenin cenazelik bölümündeki mezarlar ortaya çıkarılmıştır. Yapıdan hiçbir iz kalmamıştır.
Mescidi yaptıranın Cemaleddin Ishakın babası Emir Ali’nin burada yattığı düşünülmektedir.

Plan: Yapıyı gören İ.H.Konyalının aktarımları aşağıdaki maddeleri tanımlama fırsatı doğurmaktadır.
Türbenin plan tipinin yuvarlak ve çift kubbeli olduğu bilinmektedir. Yaşanılan bir depremde büyük tahribata uğradığı aktarılmaktadır. Kıble yönünde açılan kapısından girilip dar dehlizden yürünürse mabedin içerine girilirdi. İç mekan dan sonra bahçeye açılan bir kapı bulunmaktaydı.

Üçboyutlu Özellik: Anlatıya göre yapının önünde bulunan arslan heykelinden dolayı yapıya Arslantaş Mescidi adı da verilmiştir. Kapının üzerinde bir kitabe bulunmaktaydı. Yapının kıble duvarına açılan iki pencere bulunmaktadır.
Mescid kapısının karşısında biri büyük diğerleri küçük sandukalar bulunmaktaydı. Günümüzde hiçbirinden eser yoktur.

Malzeme: Mescid yıkılırken yapılan tanıklıklarda eski ve harçlı kalın sağlam bir temeli olduğu aktarılmıştır.

Süsleme: İ.H.Konyalı yapının mihrabında güzel alçı işlerinin yer aldığını söylemektedir

Tarihlendirme:

Değerlendirme: Kitabesi mevcut olduğundan ve aktarılan yapısal özelliklerden tarihlendirilmesi yapılabilmektedir.

Kaynakça: - YASA,Azize, Anadolu Selçuklularında Türk İslam Şehri Olarak Konya(3 cilt),
Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üni. Sos. Bilm. Ens. Ankara,1996.
- KONYALI, İbrahim Hakkı, Abideleri ve Kitabeleri ile Konya Tarihi, Konya, 1964.
- ÖNDER, Mehmet, Konya Rehberi, Konya, 1950.