Yerin adı: Yapı, Antalya-Alanya yolu üzerinde, Alanya’ya yaklaşık 20 km uzaklıkta, sahilden 10 km içeri giren yolun sonundaki vadiye akan Alara çayının kenarında çok dik bir tepeye kurulan kalenin en üst noktasında iç kalede yer alır.
Yapım Tarihi: 1224-1225
Kitabe: Yapıdan günümüze herhangi bir kitabe ulaşmamıştır.
Vakfiye: Yapının vakfiyesi bulunamamıştır.
Kurucu: Bilinmiyor.
Sanatçı: Bilinmiyor.
Onarım Durumu: Alara iç kalesinde bulunan yapı süreç içerisinde harap duruma gelmiştir. Tek katlı yapının iç mekânında, orta bölümde yığın olarak duran moloz taşların daha önce iç mekânı iki bölen duvar olduğu anlaşılmaktadır. Dikdörtgen iki mekândan güneydeki birime girişi sağlayan batıdaki kapı yıkılmıştır. Yapının iç mekandaki sıvaları tamamen dökülmüş durumdadır.
Plan: Doğu-batı doğrultusunda uzana iki bölüm iç mekânda bir duvar hattı ile ayrılmış olup iki mekan arasında geçişi sağlayan kapı açıklığı, iç mekanın doğu ucunda açılmıştır.
İç kale hamamının doğusunda yer alan yapı, doğu-batı doğrultusunda uzanan dikdörtgen planlı, sivri beşik tonoz örtülü iki mekân biriminden oluşmaktadır. İki mekânın iki ayrı girişi bulunmakla birlikte bunlar batı cephede yer alır. Güneyde yer alan mekân birimi sadece doğu cephede bulunan bir pencere açıklığı ile aydınlatılırken, kuzeydeki doğu ve kuzey cephede yer alan pencerelerle aydınlatılmıştır. Fakat kuzey cephedeki pencere açıklığı daha sonradan kapatılmıştır.
Üçboyutlu Özellik: Yapının cephelerinde dikkati çeken bir unsur bulunmamaktadır. Tek katlı yapının damına hamama çıkışı sağlayan merdivenlerle ulaşılmaktadır.
Malzeme: Yapı yığma moloz taşla inşa edilmiştir.
Süsleme: Yapıda herhangi bir süsleme unsuruna rastlanmaz.
Tarihlendirme: 2007 Alara Kazısı öncesinde bazı yayınlarda yapının kesin inşa tarihi bildirilmezken, yapının Selçuklu öncesi ya da sonrasında inşa edildiği yönünde farklı görüşler ileri sürülmüştür. Yapılan kazılarla birlikte kalede bazı yapıların Anadolu Selçuklu öncesinde mevcudiyeti anlaşılmıştır. Selçuklu sonrasında kalede birtakım inşa faaliyetlerine girişildiği ve bu noktada hamam ve kasrın elden geçirilerek Anadolu Selçuklu karakterine sahip olduğu anlaşılmıştır.
Değerlendirme: İnşa tarihi hakkında farklı görüşlerin bulunduğu yapının en dikkat çeken yönü, onun yanı başındaki hamamdan daha sade tutulmuş olmasıdır.
Kaynakça: ERAVŞAR, Osman; “Alara Kazısı 2007 Excavations at Alara in 2007”, ANMED, S. 6, 2008, s.10-13.
REDFORD, Scott; Anadolu Selçuklu Bahçeleri, (çev: Serdar Alper), Eren Yay., İstanbul, 2008.
YAVAŞ, Alptekin; Ortaçağ Konut Mimarisi Üzerine Bir Araştırma: Anadolu Selçuklu Köşkleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2000.