Yerin adı: Manavgat-Alanya kervan yolu güzergâhında, Alara Han’ında; hana girişte sol taraftaki eyvan içerisindedir.
Yapım Tarihi: H.629 / M. 1231
Kitabe: Çeşmeye ait ayrı bir kitabe bulunmamaktadır.
Vakfiye: Yapıya ait vakfiye bulunamamıştır.
Kurucu: I. Alâeddin Keykubad
Sanatçı: Bilinmiyor.
Onarım Durumu: Handa görülen tahribat çeşmede de devam etmiştir. Suyu kesilmiş ve kullanılmayan çeşmenin yalağı içinde bulunduğu eyvanın döşemeleri ve sekileri ile defineciler tarafından kısmen tahrip edilmiştir.
Plan: Hana girişte, avlunun sol tarafında sivri kemerle avluya açılan eyvanın içerisinde yer alan çeşme, eyvan duvarının ortasına yapılmıştır.
Üçboyutlu Özellik: Eyvan duvarı ortasında yer alan çeşmenin üst kısmında dikdörtgen bir niş yer alır. Nişin üst tarafı istiridye şeklinde kavsara ile sonlanır. Nişin iki yanında daire şeklinde kabartma rozet yer alırken, nişin alt tarafında lülelerin bulunduğu noktada ayna taşında iki figür bulunur. Çeşmenin bir kısmı tahrip edilmiş dikdörtgen yalağı is tek parça taştan oyulmuştur.
Malzeme: Çeşmenin yapımında taş malzeme kullanılmıştır.
Süsleme: Sade bir görünüme sahip çeşmede kabartma rozetler, küçük istiridye kavsara ve lülelerin bulunduğu noktada yer alan iki figür çeşmenin yegane bezeme unsurlarıdır.
Tarihlendirme: Çeşmenin kitabesi bulunmasa da içinde bulunduğu hanın inşa kitabesinde belirtilen tarih çeşme içinde geçerlidir.
Değerlendirme: Anadolu Selçuklu döneminden günümüze az sayıda ulaşan çeşmelere bir örnekte Alara Han’dan günümüze ulaşmıştır. Bazı örneklerde gördüğümüz gibi bu çeşme de başka bir binaya bitişik konumdadır. Süslemesi ve kurgusu ile çeşme Anadolu Selçuklu sanatının genel çizgilerini taşımaktadır.
Kaynakça:ÖNGE, Yılmaz; Türk Mimarisinde Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerinde Su Yapıları, TTK, Ankara, 1997.